Türkiye’de teknolojik imkanlar artmasına rağmen 2009-2020 yılları arasında, 29 bin 965 orman yangınında 98 bin 950 hektar orman alanı yandı. Bartın üniversitesi Ormancılık Fakültesi öğretim üyesi ve Ormancılar Derneği Bilim Kurulu üyesi Erdoğan Atmış, Türkiye’nin son yıllardaki yanlış ormancılık politikalarının orman yangınlarının yarattığı hasarı arttırdığını söylüyor.
VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Profesör Atmış, “2020 yılında 21 bin hektar orman alanı yandı. Bu yıl sıcaklık daha da yüksek seyrediyor. Mevsim kurak bir mevsim. Rüzgar da güçlü. Meralar, çayırlar kurudu. Biz ormancılar zaten 15 Temmuz’dan itibaren yangın sayılarının artacağını öngörüyorduk. Hatta ağustos ayında daha fazla yangınla karşılaşacağız ve Eylül ayının ortasına kadar da devam edecek bu olumsuz tablo yangın tablosu. Peki yangınlarla önlemede ve müdahalede ne kadar başarılı olunuyor. Son beş yılda, yılda ortalama, 2 bin 771 yangında 11 bin 819 hektar orman yandı. Önceki beş yılın yıllık ortalaması ise 2 bin 492 yangında 6 bin 372 hektar. İlk beş yıllık dönemde yangın başına düşen yanan alan miktarının yıllık ortalaması 2,42 hektar iken bu oran son beş yıllık dönemde yüzde 72,3 artarak 4,17 hektara ulaşmış. Yalnız yangını önlemede sorun yaşanmıyor aynı zamanda yangına müdahalede de önceki yıllara göre dikkate değer bir başarısızlık var’’ dedi.
Nedeni bilinmeyen yangın oranı son beş yılda bir önceki beş yıla göre yüzde 25 artış gösterdi
Profesör Atmış’ın altını çizdiği bir başka konu ise son yıllarda meydana gelen orman yangınlarının yarısından fazlasının nedeninin saptanamamış olması.
Ormancılar Derneği Bilim Kurulu üyesi, “Bir yangını önleme için en önce ne gerekiyor? Elbette yangının nedenini bilmek. Önceki beş yılda nedeni bilinmeyen yangınların oranı yüzde 41 idi. Son beş yılda bu oran yüzde 51’e yükseldi. Nedenini bilmediğiniz bir şeyi nasıl önleyeceksiniz?” dedi.
‘‘700 bin hektar ormanlık alan tahsislerle yok edildi, ormanları arsa ve arazi olarak görmemeliyiz’’
Son iki günde çıkan yangınlara havadan müdahalenin yetersiz olduğu yönündeki eleştirilere katılmakla birlikte yayılan yangına uçak ve helikopterle müdahalenin marjinal katkı sağlayabileceğini söyleyen Profesör Atmış, ormanlara artan insan müdahalesinin ormanlar üzerindeki riski çok ciddi bir şekilde arttırdığının altını çiziyor.
Ormancılar Derneği Bilim Kurulu üyesi, “Her yanda havadan müdahale eksikliği ağırlıklı olarak tartışılıyor. Ama aslında helikopter ve uçaklar yangına çıkar çıkmaz müdahale ederse etkin sonuç alıyor. Ya da soğutma çalışmaları sırasında havadan müdahale etkili oluyor. Yaygın yayıldıktan sonra havadan müdahale çok etkili olamıyor. Ama yangın işçileri öyle değil. Onlar her aşamada çok yaşamsal müdahalelerde bulunabiliyor. Ama ekonomik kriz koşullarında yangın işçileri sayısında azalmaya gidildiği bildiriliyor. Ayrıca ormanlarda işyerleri var artık. Maden sahaları var, turizm sahaları var, yerleşimler var. Neredeyse 700 bin hektar ormanlık alan başka faaliyetlere tahsis edilerek yok edildi. 2B ile ormanlık alanlar konut alanı haline getiriliyor. 12 yıl içinde ormanlardaki parça sayısı 101 binden 158 bine çıktı. Ormanlar artık paramparça. Hem bu bölünmelere hem de tahsislere son verilmesi gerekiyor. Ormanları arsa ve arazi değil orman ekosistemi içinde görmeliyiz’’
