Eriği bilmeyen yoktur. Yeşili, kırmızısı, sarısı, fındık kadarından, yumruk kadarına kadar meyvesi vardır. Herkesin bildiği, tanıdığı, yediği erikten söz edeceğim: Turfanda (yeni) çıktığında öyle pahalı ki; ancak ekonomik durumu iyi olanlar yiyebiliyor… Bugün bile eriğin kilo/ederi yirmi tl.’den az değil.
Eriğin Anavatanı Anadolu. Bizden yayılmış dünyaya. En çok da yeşil erik tüketilir... Pahalı oluş nedeniyle, alamamıştım; Mayıs sonlarında Çamlıyayla’ya geldiğimizde bahçemizdeki erikten yiyebildik.
İki binden fazla erik türü bulunduğu belirtilmekte olup, iki yüzden fazla türü ülkemizde yetişmektedir. Can eriği, papaz eriği, mürdüm eriği, tatlı üryan eriği, yaban erik, sarı erik, mor erik, yunus eriği , kara göynük erik en çok yetiştirilen türlerdendir…
En çok erik, zengin humuslu topraklarda, sıcak nemli iklimlerde yetişir. Çelikleme ile üretilir. Şeftali, kayısı, badem ağaçları anaç olarak kullanılabilir. C/B vitamini yüklü, kalsiyumca zengin, potasyum, magnezyum içeriklidir. Koruyucu, besleyici özelliği yüksektir. Ateşi düşürür, adeti düzenler, karaciğer hastalıklarını iyileştirir, kolesterolü denetler, kabızlığı önler, demir eksikliğini giderir…
Akciğer kanseri, astım, soğuk algınlığı, öksürük, kırgınlık gibi hastalıkları iyileştirir. Bağırsak dostudur, enerji (güç) kaynağıdır, vitamin deposudur, kan şekerini dengeler, bağışıklığı, kalp sağlığını, kemik yapısını korur, tansiyonu düzenler, belleği güçlendirir… Aş erenlere yardımcı iyi gelir. Cinsel gücü besler. Turşusu kurulur, reçeli yapılır, ekşisi tat verir, kurusu hoşafta, tatlılarda kullanılır…
Erik, o kadar ünlü ki, türkülere, şarkılara, ata sözlerine, deyimlere geçmiştir. “Erik dalı gevrek olur/ Basmaya gelmez/ Elin kızı nazik olur/ Küsmeye gelmez/…” ünlüdür, dillerde destandır. İçten pazarlıklı, art düşünceliler için; “içinde erik kurusu var” denir.
Günde bir avuç erik zinde tutar. Haydi erik yemeye.
Geniş bilgi için internete, ansiklopedilere bakınız.
25.06.2022, Çamlıyayla