Köy enstitülerinin kuruluşunun 84. yılındayız. Atatürkçü Düşünce Derneği yönetimi üyeleri ile Düziçi Köy Enstitüsü’ne gittik.İkinci Bina önünde Atatürk Büstü’ne çelenk koyduk. Saygı duruşunda bulunduk. İstiklal Marşı söyledik. Yaşı yüze yaklaşan mezunlar görevliler konuştular, şiirler okudular.
Düziçi Köy Enstitüsü ilk olarak Alman Binası’nda açıldı. Çok odalı bir yerdi. Derslere burada başlanıldı. Kurucu Müdür Lütfi Dağlar’dı.
Lütfi Dağlar, Adana-Yareğir-Güneşli İlkokulu kapsamında eğitmenlik kursu açtı. Burada eğitmenler yetiştirdi. 1940 yılında, kursu Düziçi’nde çok odalı Alman Binası’na taşıdı. Düziçi Köy Enstitüsü’nün açılışına öncülük etti…
Düziçi Köy Enstitüsü Müzesi’ni gezdik. Okulun, öğrencileri öğretmenlerinin yapmış olduğu çalışmalar müzede sergilenmiş. Çevreyle bağlarını sürekli canlı tutmuşlar. Sosyolojide, biyolojide kullanılabilecek verileri toplamışlar…
Tarlada iki atla çift süren öğrenciler… Okulun üç bin dönüm arazisi işlemişler. Elde edilen hasadı toplamışlar.
Okul, kendi üretir kendi tüketirdi, devletten yardım almazdı…
Okuyacakları binaları kendileri yapıyorlardı. Elli lojman, dört okul, çok amaçlı bir yemekhane, iki yatakhane, birer iş, müzik, resim atölyesi, öğrenci-öğretmen çayevi, tavuk kümesi, ahır (…) binalarını yaptılar.
Tavuk kümes Ziraat yolundaydı, yumurtaya, tavuğa para verilmezdi, kahvaltılarda yenirdi…
Sabahları, okulca öğretmen, öğrencilerle birlikte halk oyunları oynanırdı… spora önem verilirdi, zinde kalırdı öğrenciler…
Bitki, çiçek, böcek koleksiyonları yapılmış. Derslerde, laboratuarlarda incelenmiş, doğayla ilgili bilgiler edinilmiş…içselleştirilmiş.
Okul müdürlerinin, öğrencilerin fotoğrafları tablo olarak duvara asılmış. Yaptıkları işler özetlenmiş.
Uzun merdaneli daktilo duruyor orada, kim bilir kimler neler yazdılar; emektarlığı üstünde okunuyor…
Almaçlı (ahizeli), manyoteli telefonlar dizilmiş… Neler konuşuldu bu telefonlarla kim bilir?…
Bütün görkemiyle, öğrenci diploması fotoğrafı görülüyor… Eğitim geçmişini anlatıyor.
Kırılmış bozulmuş, saz, mandolin, çalgı takımları piyano öylesine yatıp duruyor… eskimiş yıpranmış; hangi öğrencilerin müzikçilerin eli değdi?
Müze girişinde döven, bulgur çekme taşı, ve diğer tarım aletleri görülüyor… Bunlar da emektar. Yaptığı işlerle sesleniyorlar bize…
İşte Başmüdür Yardımcısı Osman Ünver,öğrencilerinin sümüğünü silemeyenler öğretmenlik yapamaz diyor…
17.05.2023, Adana