AT İLE EŞEK*
Çiftçinin biri eşeğe çok, ata da azıcık yük yüklemiş. Değirmene gidiyorlarmış. Eşek üzerinde yük çok olunca yorulmuş, yokuşları çıkamaz olmuş. Ata seslenmiş.
“At kardeş, benim yüküm çok ağır, birazını sen taşısan ne olur? Bana yardım et.”
At, yanıtlamış:
“Ben soylu bir hayvanım, öyle çok yük taşıyamam, sahibimi bindirir gezdiririm, benim işim bu” demiş.
Eşek boynunu bükmüş.
“Unutma ki biz akrabayız, akrabalar birbirine yardım eder.”
“Hayır” demiş at, nerden akraba oluyoruz, anam babam soylu, dedem, dedemin dedesi de soylu; insanlar bizim için şecere tutuyorlar, inanmazsan bak… Soylu bir at çok yük taşır mı? Koşuya gider koşu kazanır, sahibini taşır aferin alır…”
“Ama” demiş eşek “yanılıyorsun, geçenlerde sizin kısraklarla çiftleşti bizim eşek, doğacak yavru bizim soydan olmuyor mu?”
At kem küm etmiş “ama demiş, o bizim işimiz değil, insanlar böyle bir şey düşünmüşler, bizi birleştirmişler, ben ne yapabilirim?”
“Yapacağın çok bir şey yok, yükümün birazını alacaksın o kadar...”
“Öyle de olsa, alamam, ben soyluyum. Soyuma leke süremem!”
“At kardeş bak” demiş eşek, “ benim dermanım kalmadı, şu yokuşu ya çıkarım ya çıkamam…”
“Bana ne” demiş at, “ister çık ister çkma!”
“Yapma, etme, at kardeş… Sen de zorda kalırsan ben de sana yardım ederim…”
“Yoookkk” demiş at, ben soyluyum… Soyluluğu yakışmaz bu.”
Eşek kızmış:
“Soyun batsın, hayvan hayvana yardım eder, ne biçim hayvansın sen?”
At inat etmiş, soyluluğundan ödün vermemiş.
“Olmaz” demiş, “olmaz, ben soysuz bir eşeğe yardım edemem!”
Eşek ıhılaya tısılaya yokuşu çıkıyormuş…
“Görüyorsun halimi, acı bana at kardeş…”
“Hayır” demiş at, “nerden kardeş oluyoruz, ben soylu olduğumu söylüyorum neden anlamıyorsun?”
“Nerden soylu oluyorsun, sizin kısrakla bizim eşek birleşiyor, soyunuz bozulmuyor mu?”
“Yok demiş at, ben anlamam o işten, ben soyluyum o kadar!”
Bu sırada bir uçurumdan geçiyorlarmış… At rahat geçip gitmiş ama, eşek sendelemiş, yuvarlanmış uçuruma, zavallı eşek büyük yaralar almış, can çekişerek kalmış orada…
Sahibi eşeğin yükünü de ata yüklemiş… Yükü iyece ağırlaşan atın aklı başına gelmiş…
“Uçurumdan düşen eşeğin yükünü de bana yüklediler… Bu hiç aklıma gelmemişti… Eşek beni uyardı ama, asıl eşek benmişim! Çek cezanı demiş!”
Kıssadan hisse;
Yardımlaşmayı unutmayınız…
*M. Demirel Babacanoğlu, Hoptirinam-Halk Öyküleri”; Kendi Yayını, 2018/ s. 64
(NOT: 20.12.2022 günü Kemal Gönüleri’den aldığım bilgiye göre, İstanbul Sanat Magazin’de yayınlanan “At ile Eşek” adlı öyküm 10861 kez okunmuş. Yıllara göre şöyle: 2018’de 218, 2019’da 4116, 2020’de 3426, 2021’de 1988, 2022’de 1122)
*Hoptirinam-Halk Öyküleri- s. 64, Kendi y., M. Demirel Babacanoğlu 1018, Adana