AŞIK VEYSEL ANILDI

Unesco, 2023 yılını Aşık Veysel yılı ilan etti.

Aşık Veysel. 16.11.2023 günü Adana-Çukurova Belediyesi Başkanlığınca düzenlenen Aşık Veysel’i anma etkinliği  Orhan Kemal Kültür Merkezi’nde, şair Selda Kaya, tiyatrocu Gürsel Fırat  yönetiminde gerçekleştirildi

Ankara’dan gelen iki sanatçı şair yazar Hayrettin İvgin, Metin Turan konuşmacı olarak görev aldı. Müzikte ise  saz ve sözü Rıfat Hınıs, Hüseyin Kurakuş üstlendiler uyguladılar.  Aşığın en çok en çok okunan, söylenen “Uzun İnce Bir yoldayım” şiiri seslendirildi.

“Uzun ince bir yoldayım/ Gidiyorum gündüz gece/ Bilmiyorum ne haldeyim/ Gidiyorum gündüz gece/…/Şaşar Veysel iş bu hale/ Gah ağlaya gahi güle/ Yetişmek için menzile/ Gidiyorum gündüz gece”

Evet; saz çalıyor, şiirler okunuyor, türküler söyleniyor…

Gürsel Fırat, Selda Kaya anlatıyor Aşık Veysel’i.  Canlanıyor Aşık Veysel, karşımızda. Saz çalıyor, bağ bahçe yapıyor, ona özeniyor köylüleri, yakınları…

“Güzelliğin on par etmez/ Bu bendeki aşk olmasa/ Eğlenecek yer bulamaz/ Gönlümdeki köşk olmasa/…/ Senden aldım bu feryadı/ Bu imiş dünyanın tadı/ Anılmazdı Veysel adı/ O sana aşık olmasa” 

İşte aşkın gizemi böyle anlatılır!

Onun ünlü türkületirinden biri de “Kara Toprak”tır. Köy enstitülerinin yetiştirdiği şair, yazar, müzik ustası Abdullah Özkucur diyor ki; Hasanoğlan Yüksek Köy  Enstitüsü’nde okurken  “Toprak” şiiri yazmıştım; Veysel de saz ustamızdı; öğrencilere ders veriyordu; bundan esinlendi “Kara Toprak” şiirini yazdı, besteledi, okudu.

“Dost dost diye nicesine sarıldım/ Benim sadık yarim kara topraktır/ Beyhude dolandım boşa yoruldum/ Benim sadık yarim kara topraktır/…/ Her kem ki olursa bu sırra mazhar/ Dünyaya bırakır ölmez bir eser/ Gün gelir Veysel’i bağrına basar/ Benim sadık yarim kara topraktır”

Bu arada Gürsel bana da söz verdi, anlattım;  Aşık Veysel Bizim okula (Düziçi Köy Enstitüsü) gelmişti. Konuştu, çaldı söyledi. Tarsus’ta Şadırvanlı Handa çalmışlar parasını; şöyle diyordu:

“Parça parça olsun paramı çalan/ Kimi  gerçek dedi, kimisi yalan/Dünyada görmedim böyle bir plan/ Kapı kitli cüzdan cepte para yok/…/ Bilsem gelmez idim ben bu Tarsus’a/ Bu gamlı gönlümü koymazdım yasa/ Haber verdim inzibata polise/ Kapı kitli cuzdan cepte para yok/…”

Dedi, hep sevdik onu.

Saz ile, söz ile çalıp söylemeyi üstlenenler “Çiçeklerin Dili” ni çaldılar söylediler.

“Çigdem der ki ben alayın/ Yiğit başına belayım/ Hepsinden ben alayım/ Benden ala çiçek var mı/…/Lale der ki be hey tanrı/ Benim boynum neden eğri/ Yardan ayrı düştüm gayrı/ Benden ala çiçek var mı/…”

Evet, çiçekler birbirinden ala… 

Kadim dostum arkadaşım Hayrettin İvgin’i Adana Karacaoğlan günlerinde tanımıştım. Ankara’ya her gitmemde buluşur, konuşuruz. Araştırmacı yazar olup yurt içi, yurt dışı sempozyumlara, panellere katılmaktadır. Aşık Veysel’in yaşamöyküsünden söz etti. Toprağı eşelersen Aşık Veysel çıkar dedi. O, kendinden önceki aşıklardan esin almış, kendini yetiştirmiştir. Ülkeyi gezmiş, karış karış, çalıp söylemiştir. Köroğlu, Karacaoğlan, Yunus Emre, Pir Sultan onun esin kaynağıdır. Şiirlerinde onların etkisi görülür.

 Aşık, yüce gönüllüdür, şairdir, aşıktır, ulu insandır. “Allah birdir, senlik benlik yoktur” diye seslenir. İnsanların birbirlerini sevmesini önerir, bu yolda çaba gösterir.

“Allah birdir peygamben hak/ Rabbü alemindir mutlak/ Senlik benlik nedir bırak/ Söyleyim geldi sırası/…/ Binbir ismin birinden tut/ Senlik benlik nedir sil at/ Tuttuğun yola doğru git/ Yoldan çıkıp olma asi/…/Veysel sapma sağa sola/ Sen Allah’tan birlik dile/ İkilikten gelir bela/ Dava insanlık davası” der

Sevgili Metin Turan’ı, Yeni Adana Gazetesi’nde sanat yafası yaparken tanımıştım; şunları anlattı:

 Aşık Veysel, halkın,sözcüsü bileşkesidir. Şiirlerini destansı tarzda, içsel anlamda söylemiştir. Köy enstitülerinde saz ve söz öğretmenliği yapmıştır, Halk Evlerinde çalıp söylemiştir Ankara’ya gitmiş, Atatürk’ü aramış, bulamamış, onun içn de şiirler yazıp söylemiştir. Orhan Veli şiirlerini beğenmiş, takdir etmiştir…

“Atatürk’tür Türkiye’nin ihyası/ Kurtardı vatanı düşmanımızdan/ Canını bu yolda eyledi feda/ Biz dahi geçelim öz canımızdan/…/ Sinesini hedef etti düşmana/ Ölmüşken vatanı getirdi cana/ Çekti kılıcını çıktı meydana/ Gören ibret aldı meydanımızdan/…/ Aşık Veysel bunu böyle söyledim/ Benden de yadigar bu kalsın dedim/Kürre-i arz doldu hep şanımızdan”

Eet; Aşık Veysel işte, dünyanın kabul ettiği böyle bir insan.  

                                                                                                        22.11.2023, Adana