Ziya Polat
zpolat@hotmail.com
KARAİSALI'NIN KÖŞETAŞLARI (6) SOFU DEDE
15/11/2020 SOFU DEDE İlçemizin hamisi ve banisi büyüklerimizi anlatmaya ve tanıtmaya çalışıyoruz. Biz Karaisalı Sevdalıları olarak bunu asli bir görev telakki ediyoruz.Geçmişini bilmeyenler geleceğini de bilemezler diyoruz. Çukurova' da ve Toros Dağları eteğinde ,Karaisalı 'nın Kaledağ köyünde,Yörük ve Türkmenlerin tarihi göç yolunun geçtiği bir vadide bulunan SOFU DEDE türbesi ve mezarlığı ,bu beldeyi Türk -İslam vatanı yapan Horasanlı Derviş, Gazilerin mücadelesini"Allah dostluğunu "hatırlatır. Onların tarihi mirasına sahip çıkarak yaşatanlar ise tarihi görevlerini yapmış olurar . Sofulu Cemaati, konup göçtükleri yerlerde kendi içlerinden çıkan Erkeen yaylasındaki Sofu Dede'nin yanına geldiklerinde onu sahiplenip,O'nun adını yaşatırlar.Kendi kültürleri ,yaşantıları ve değerlerinde Sofu Dede'ye saygı ve bağlılık göstererek hayatlarını devam ettirirler. Sofu Dede Orta Asya'dan 1071 Malazgirt savaşından sonra Horasan'dan Ahmet Yesevi 'nın yolundan bölgemize gelmiş ,islamiyeti ehli sünnete göre anlatıp yaşayan Nakşibendi ikliminde yetişen ve bu yolda yaşayan büyük zatlardan biridir. Osmanlı arşivlerinden elde ettiğimiz belgeler ve sözlü kaynaklardan aldığımız bilgilere göre Sofu Dede, Ramazanoğolları'nin Adana'nın fethi olan 1360 tarihinden sonra, Karaisalı,Çukurova ve Karaisalı yöresinin Türkleşmesi ve İslamlaşmasında öncülük görevi yapan saygı duyulan sevilen bir kişi olduğu anlaşılmaktadır.Sofu Dede 1360 ve 1500 yılları arasındaki zaman içinde yaşamış olmalıdır.O'nun içinde bulunduğu ve kendi adını taşıyan topluluk kış mevsiminde Adana yakınlarında ,yazın da yaylak olarak Karaisalı 'nın doğu eteklerinde Aladağ taraflarındadır. Sofu Dede ,O'nun şöhret ismidir.Dindarlığı,sevilip sayıldığı için bu ismi almıştır.Bir sofu'nun özellikleri O'nun hayatında kişiliğine ve davranışlarına da yansımıştır. "Bu çerçevede bir yandan sofu'nun sürekli daha iyiye ve güzele sahip olma gayreti içinde bulunması,yoklukta sabretmesi ,varlıkta karşılıksız dağıtması ,ayırım yapmadan herkese iyilikte bulunması,kötülüklere bile iyilikle karşılık vermesi,mal mülk,makam,şöhret gibi dünyevi unsurlara değer vermemesi gibi insanı ve ahlaki özelliklerine vurgu yapılırken diğer yandan dış görünüşünden çok iç dünyasının düzgün olması,nefsini terbiye edip kalbini saflaştırarak Hakk'a ermesi ve O'nun dostluğunu kazanması gibi manevi özellikleri dile getirilmiştir". Sofu Dede,Hz.Peygamberin tebliğini Türkistan'a ulaştıran sahabelerin izinden giden ,göçebe,yörük ve Türkmenleri Islam ahlaki ile terbiye eden Horasan erlerindendir.Bu hareketin öncüsü Hoca Ahmet Yesrvi'nin izinden gidenlerdendir. Ramazanoğulları ve onlara bağlı Türkmenler Çukurova'yi fethederken sadece gücü temsil eden "kılıç"ile değil, manevi olgunluğun kaynağı kitabımız Kuran'in nuru ile aydınlanarak vaaz ve nasihatlerinde nefis terbiyesini,"ehli kamil"olmayı anlatan,yaşayarak örnek olan bir insandır.Türklerin İslama geçişleri ile birlikte "cihat davası"uğruna diyardan diyara giden,tebliğde bulunan Alperenler topluluğunun önderidir.Anadolu coğrafyasında Selçuklu ve Türkmen beylikler Osmanlı'nın kurulmasında ,yaşatılmasında "cihan devleti"olmasında emekleri bulunan manevi fatihler sayılan derviş gazilerdendir. Özetle söylemek gerekirse Sofu Dede ,ismine yakışır saygı duyulan "maneviyat "önderidir.O'nun soyundan gelenler ,ona saygı ve bağlılık gösteren onun ismini ve tarihi mirasını yaşatarak günümüze kadar getirmişlerdir Anadolu'nun manevi fatihlerinden Yunus Emre,Mevlana,Hacı Bektaş,Pit Sultan Abdal ne ise aynı yolun yolcusu olan Sofu Dede Adana coğrafyasında iz bırakan bir şahsiyettir.Ne mutlu O'nun manevi mirasına sahiplenenleri yaşatanlara. Sofu Dede türbesinin bulunduğu yerde tarihi çeşmede dalgalanan ayyıldızlı Türk bayrağı ,yanı başında sessizce duran Sofu Dede türbesi ,toprağın bağrında yatan çok sayıda insanın sessiz mezarı ,yakın tepelerde. bulunan eski "küffar"şehri 'nın harabeleri ,insanoğlunun buraya adım attığı andan itibaren diktiği zeytin ağaçlarının yeni nesilleri...Ve de Sofu Dede Kültür ve Yaşatma Derneği'nin gayretli çalışmaları atalarından devralınan tarihi miras yeni nesillere de tanıtılıyor.Ne mutlu bu duygu ve düşünce içinde çalışanlara,Sofu Dede'nin tarihi mirasına sahip çıkanlara. Kaynak:C.Yurtsever Sofu Dede kitabı |
|
|
Yorumlar |
| Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın |
Yazarın diğer yazıları |
| GÖRMEK ve BAKMAK - 12/05/2022 |
| Belediyeler elbette altyapı olarak, temizlik olarak v.s.olarak ;rutin görevlerini yerine getirirken;ilçesinde yaşayan çeşitli yaş gruplarının da sosyal yaşantısına yön verip,renk katmak ve insanların psikolojilerini ilgilendiren;moral ve motivasyon |
| KARAİSALILILAR DERNEĞİ'NE "GELECEK OLANLAR GELDİ" AMA - 25/03/2022 |
| Dernek yeni yönetimi; görevi devraldığından beri yaklaşık bir yıl geçti.İddialı ve iş yapabilirlilik ve projeler geliştirebilirlilik kabiliyeti yüksek bir ekip görevi devraldı ve bütün projektörler üzerlerine çevrildi ve de çıta çok çok yükseltilerek |
| KARAİSALI'NIN KÖŞETAŞLARI(18) AHMET SABAN Muhasebeci-Siyasetçi - 25/02/2022 |
| İlçemizin hamisi ve banisi büyüklerimizi yeni yetişen nesle anlatmak ve tanıtmak asli görevlerimizden olmalı.Tarihini bilmeyen milletler herzaman yönetilmeye mahkumdur.Biz de ilçe tarihim |
| KARAİSALI'NIN KÖŞE TAŞLARI (17) HİLMİ ÇOPUROĞLU - 05/02/2022 |
| HİLMİ ÇOPUROĞLU |
| KARAİSALI'NIN KÖŞE TAŞLARI(16) ALİ DURAK - 21/01/2022 |
| Belediye Reisi |
| KARAİSALI KÜLTÜR SANAT VE SPOR ŞEHRİ OLACAK - 02/01/2022 |
| İlçe Kaymakamı Sayın Mert Kumcu Beyin AA muhabirine verdiği röportajda ki "Karaisalı kültür,sanat ve spor şehri olacak"cümlesi bana çok sıcak geldi ve beni ziyadesiyle heyecanlandırdı. |
| "KARAİSALI'NIN KÖŞE TAŞLARI" (15) ZAMİR GENÇ - 17/12/2021 |
| "Bu Dünyadan Bir Zamir Genç Geçti" |
| KUTSAL TOPRAKLAR ÇECELİ - 29/10/2021 |
| Toprağın taşınla,kutsal beldesin, |
| KİM BU CESUR YÜREK BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİNE ADAY - 17/08/2021 |
| Evet değerli dostlar,saygıdeğer hemşehrilerim.Karaisalılılar olarak herzaman Adana'da en az üçyüzelli bine yakın hemşehrimizin olduğunu böbürlenerek anlatırız ya... |
 Devamı |
|
|
| Vahit Şahin | |
| KARAİSALI ARŞİVİMDEN (8) | |
|
|
| M. Demirel Babacanoğlu | |
| ATATÜRK ÖLDÜ MÜ | |
|
|
| Oğuz Adem Selçuk | |
| MENEMENCİOĞULLARI TARİHİNDE KARAİSALI VE YAKIN ÇEVRESİNDE GEÇEN KAZA, KÖY VE YER ADLARI | |
|
|
| Yılmaz Aydoğan | |
| YEREL SEÇİMLERDE TARSUS | |
|
|
| Hayrullah Güven | |
| BÜNGÜŞ KÖYÜ | |
|
|
|
| Ziya Polat | |
| GÖRMEK ve BAKMAK | |
|
|
| Halil Atılgan | |
| BİR EKMEĞİN HİKÂYESİ[1] | |
|
|
| Osman Çevik | |
| MAZLUMLAR AKLIMA DÜŞTÜĞÜ ZAMAN | |
|
|
| Mustafa Ünaldı | |
| BU TURNUVA İNANILMAZ BİR AŞAMAYA GELECEK | |
|
|
| konuk yazar | |
| SER VERİP SIR VERMEYEN YİĞİT İBRAHİM KAYPAKKAYA | |
|
|
| yağbasan tenhesi | |
| Çetin Remzi Yüreğir'in Ölümüyle Adana'nın Tarihinde Bir Dönem Kapandı | |