Ziyaret Bilgileri
Aktif Ziyaretçi66
Bugün Toplam413
Toplam Ziyaret1823103
Ziya Polat
zpolat@hotmail.com
KARAİSALI'NIN KÖŞE TAŞLARI (11) BEKİR ve AHMET SAPMAZ KARDEŞLER
29/01/2021

İlçemizin hamisi ve banisi büyüklerimizi yeni yetişen nesle anlatmak ve tanıtmak asli görevlerimizden olmalı.

Tarihini bilmeyen milletler her zaman yönetilmeye mahkumdur.

Bizde ilçe tarihimizde iz bırakmış büyüklerimizi anlatmak ve tanıtmak amaçlı bir yazı dizisi ile çorbada tuzumuz olsun istedik.

Bekir Sapmaz  1887 yılında  Adana'nın Karaisalı  kazası  Kaşoba  köyünde(2009 yılında Çukurova ilçesine bağlanmıştır.)  doğmuştur.1961 yılında Adana'da vefat etmiştir.

 Ahmet  Sapmaz  1908 yılında  yine  aynı  köyde doğmuş  ve  12 Ağustosta1998 yılında vefat etmiştir. Sapmaz  ailesine yörede  Köse  Bekirler  derlermiş. Soyadı  kanunundan sonra  Sapmaz  soyadını  almışlardır. Sapmaz  Kardeşler  devamlı birlikte  çalışmışlar, işlerini  birlikte  yürütmüşlerdir. Bekir  Sapmaz  Bey'in  hiç  çocuğu olmamıştır. Kardeşi  Ahmet  Sapmaz'ın  Şenel  Türker ismindeki  kızını  evlatlık  almıştır. Ahmet  Sapmaz  ise  ilk  hanımı  Emine  hanımefendiden Atike Toros, Sevim  Tekin, Nadide  Burduroğlu, Şenel  Türker, Zerrin  Hayırlı  Sabancı,  Uğurlu  Yaltır ve  Nuran Yaltır  isminde  7 kızı  vardır. Bunlardan Atike  Toros  hanımefendi  vefat  etmiştir. İkinci  hanımı  Gülseren Sapmaz  hanımefendiden Fatma  Es, Hasan Sapmaz, Güney Sapmaz, Günay Yemeniciler, Coşkun Sapmaz  ve  Adnan Sapmaz  isminde  6 çocuğu vardır. Bunlardan Fatma  Es, Hasan Sapmaz  ve  Güney Sapmaz  vefat  etmiştir. Sapmaz  Kardeşler  baba  oğul gibi  devamlı  beraber  çalışmışlardır. Önce  canlı  mal  tüccarlığı ,sonra  çırçır  fabrikası  ve  bilahare  Güney Sanayi  Fabrikası'nı  yapmışlar  ve  böylece  Türkiye'de  ilk  özel  sektör  tekstil fabrikasını  kurmuşlardır.Bu fabrika binlerce hemşehrimizin umut kapısı olarak iş,aş,ev sahibi yapmıştır hamşehrilerimizi ve köylerimiz adeta boşalmıştır ve Adana'da hemşerilerimiz Karaisalı mahalleleri oluşturdular.Güney Sanayi Fabrikası  işçi,usta,ustabaşı ,teknisyen şef,sendikacılar ve müdürler yetiştirdi hemşehrilerimizden.Bir  yandan fabrikanın inşaatı  ile  uğraşırken bir  yandan da  hayır  işlerini  ihmal  etmiyorlardı Sapmaz Kardeşler. 1930'larda  Büyük Önder  Mustafa  Kemal  Atatürk'ün işaretleriyle  kurulan ve  merkezi  Ankara'da  bulunan  Türk Maarif Cemiyeti'nin (Şimdiki  adı  Türk Eğitim  Derneği)  Adana'da  bir  şubesi  açılmıştır. Bu şube  birde  yurt  açmıştır. Ancak yurt  binası  olmadığı  için  köylerden gelen 30 40 öğrenci  Tepebağ Ortaokulu'nun tavan arasında  barındırılmaya başlanmıştır.  Diğer  taraftan yeni  çırçır  fabrikası  sahipleri  Bekir  ve  Ahmet  Sapmaz Kardeşler  TED  Ankara  Yurdu'na  yardım ederken bir  yandan da  muhtaç  öğrencilere  yardım  ediyorlar  ve  bunlardan bir  kısmını  fabrikalarında  barındırıyorlardı.Nihayet  1945 zelzelesinde  şimdiki  yurdun bulunduğu yerdeki  Beşocak İlkokulu, içinde  oturulamaz şekilde harap olmuştu. Sapmaz  Kardeşler  Türk Eğitim  Derneği  ile  görüşerek bir  yurt  yapmak istediklerini bildirirler. Derneğimiz  bu arzuyu memnuniyetle  kabul  eder. Sapmaz  Kardeşler, Kayalıbağ mahallesi  Musalı  Mevkiindeki  33 parsel,  239 ada, 14 parseldeki  maliye  hazinesine  kayıtlı  mezkür  binayı  öğrenci  yurdu yaptırmak üzere  Türk Eğitim Derneği  namına  14.950 liraya  satın alırlar. Bekir  ve  Ahmet  Sapmaz  Kardeşler, 1949 Mart  ayında  harap okul  binasının  %90'nını  yıktırmak suretiyle  yurdu yaptırmaya  başlamışlar. Yazın  yaylaya  dahi  gitmeyerek işin  başından ayrılmamışlardır. Aynı  yılın Ekim  ayı  sonuna kadar  inşaatı  ikmal  ederek tüm  demirbaşını  da  temin  etmişlerdir. Bu işler  için sarfettikleri  para  350.000 TL'yi bulmuştur. Bu iki  katlı  üç  büyük bir  küçük odaya  68 ranza  sıkıştırılmış ve 136 öğrenciyi himaye etmişlerdir.Bu bina , 28 Ekim  1949 Cumartesi  günü öğrenci  yurdu olarak işletmeye  açılmış. Türk Eğitim  Derneği  Adana Öğrenci  Yurdu'nun Tepebağ Ortaokulu'nun tavan arasında  bulunan 27 öğrencisini  de  bu yeni  yurda  nakletmişler. Türk Eğitim  Derneği  Sapmaz  Kardeşlerin  bu gayretlerine  karşı  bir  kadirşinaslık olmak üzere  bu yurda  Türk Eğitim Derneği  Bekir  Sapmaz  Öğrenci  Yurdu ismini  verdiğini  Adana  Valiliğine çektiği  bir  telgrafla  bildirmiş  ve  bu telgraf açılış  merasiminde  Adana  Valisi  tarafından okunmuştur. Diğer  taraftan Adana  tüccarları  bir  mermer  üzerine  Bekir Sapmaz  Talebe  Yurdu ismini  yazdırarak, Sapmaz  Kardeşlerin  haberi  yokken açılacağı  gün avlu kapısı na  asmışlar. Merhum  Bekir  Sapmaz  bu levhayı  görünce  "Biz  bunu Allah için ,memleket  evlatlarına  hizmet  için  yaptık"  diyerek kızmış. Devrin  Valisi  Rahmetli  Zühtü Durukan ve  tüccarların  "Bu bir  reklam  değil,  başkalarını  da  hayra  teşviktir" diye  ikna  etmişlerdir. Sapmaz  Kardeşler  yaptıkları  bu yurt  için  bir  de  gelir  kaynağı  temin  etmek istiyorlarmış. Bu maksatla  şimdiki Günindi  Mağazası  tabir  ettiğiniz  yeri  (yani  yerindeki  asri  sinemayı 80.000 TL.'  ya  Sayın Ahmet  Sapmaz  satın almış bu bina 100.000 tl.sarfedilerek çok güzel  çalışan bir  sinema  haline  getirilmiş. Bu binayı  gelirleri  Türk Eğitim  Derneği  adına  Kayalıbağ Mah.  239 ada  parselde  mezkür  dernek namına  kaydedip 5 Kanunnisani  mektebi  olarak halen  Bekir  Sapmaz  Talebe  yurdu  adıyla  anılan yurdun yaşaması  için kullanılması ve derneğin bu gayri  menkulü veya  gelirini  herhangi  bir  yere  tahsis  edemeyeceği  şartı  ile  bağışlamıştır. Emine  Sapmaz  adına  1976 yılında  Seyhan Baraj  Yolu Mavi  Bulvar  girişinde  36 derslikli  İlköğretim  Okulu ve  Ahmet Sapmaz  adına  Seyhan Emek'te  1975 yılında  16 derslikli  İlköğretim  Okulu hizmete  açılmıştır. Emine  Sapmaz İlköğretim  Okulu'nun Bilgisayar  ve  Fen Laboratuarları  kızları  tarafından yeni  yaptırılmıştır. Merhum  Sapmaz  Kardeşler  sık  sık  yurda  gelip öğrenci  mevcudunu sorarlar  ve  okuldaki   başarılı  öğrencileri  tespit etmemizi  isterlerdi. Başarılı  öğrencilere  ayrıca fabrikada  harçlık  verirlerdi. Bilhassa  Sayın Bekir  Sapmaz  "Dağ köylerinden gelen öğrencilere  aman sahip  çıkın  ve  mümkün olduğu kadar  taleplerini  geri  çevirmeyin" derdi.Bu arada  büyük kardeş  Bekir  Sapmaz  14 Ocak 1961 yılında  vefat  etti. Sayın Ahmet  Sapmaz  bu hayır  işlerinin  tamamının  kendisi  tarafından yapılacağının bilincinde  idi. Yurt  binasını genişletmek istiyordu. Yurda  vakfettiği  sinemanın gelirini  de  kafi  görmüyordu. Bunun için istasyon caddesinde bir  arsa   almak ve  gelir  kaynağı  olarak bir  bina  daha  yaptırmak istiyordu. Ayrıca  Sayın Ahmet  Sapmaz  yapılmış  ve  yapılacak tesislerin  tahsis  ettikleri  hizmetlerde  aynen kalmasını  arzu ediyordu. Sayın Ahmet  Sapmaz  bu isteklerini  Genel  Merkez  yetkililerine  aynen anlattı  ve  Derneğimiz  yetkilileri  de bu teklifleri  aynen kabul  ettiler. Yurt  binasının  genişlemesi  için  yukarda  bahsedilen  arsalar  sahiplerinden fahiş  fiyata  alınarak 1964 yılında  şimdiki yol  kenarındaki  yurt  binası  yapılarak işletmeye  açıldı. Şimdiki  Atatürk Caddesindeki  apartmanımızda  Sayın Ahmet  Sapmaz  tarafından yaptırılarak aynı  şartlarla  yurdun yaşaması  için  Türk Eğitim  Derneğine  hibe  edildi.  İnşaat  1968 yılında  bitirilerek Çınarlı  mah. Ataürk caddesindeki bina  28  daireden başka  zemin  ve  bodrum  kat  olmak üzere  iki  büyük iş  merkezi  vardır. Yurt  olarak bizim  paramız  yoktu. Sayın Ahmet  Sapmaz  da  işlerini  kaybetmişti. Bir  gün beni  çağırdı,(Mehmet Dündar)  ve  git  Ankara'ya  Dernek yetkilileriyle  görüş  ve  şu Asri  Sinemayı  bir  iş  adamına  verelim  ve  buranın geliriyle de  yurtta  okuyan öğrencilerin  tamamını  parasız  yatılı  yapalım  dedi. Sayın Ahmet  Sapmaz'ın  bu şifahi   talimatları  ile Ankara'ya  gittim  ve  sayın dernek temsilcileri  ile  görüştüm. Bunun üzerine  o zaman ki  Genel  Başkanımız  Sayın Celal Şardan, üye  Sayın Taner  Kaçar  ile  Sayın Nami  Çağan Beyle  Adana'ya  teşrif  ettiler. Sayın Ahmet  Sapmaz  bize 50.000.000. TL  (Elli  milyon lira)  verin  bu binayı  yapalım  ve  gelirin  %  50'sini  siz  alın dediler. Bu işe  Sayın Dernek temsilcilerimiz sıcak bakmadılar. Nihayet  Genel  Merkezimizin  talimatlarıyla  ve  Sayın Arif  Ağar  beyin başkan olduğu firmasına  20 Temmuz  1992 tarihinde  Merhum  Ahmet  Sapmaz'ın  da bilgisinde verildi.Kiracı  firmayla  10 yıl  işletme  süresi  18 ayda  inşaat  süresi  olmak üzere  anlaşıldı. İnşaat  süresi  içinde  bitirdiler. Kullanma  müsadesi  de  alındı. Bu binanın kullanma  süresi  ise  2003 yılı  Aralık ayı  sonunda  sona  ermiştir. Sapmaz  Kardeşler  memleketleri  Karaisalı  İlçesinin  su, yol ve  elektirik  tesisatının yapımı  konusunda  da büyük ölçüde  katkıda  bulunmuşlardır. Elektrik  kesintisi  olduğu zamanlarda  fırın, resmi  daireler  ve  sokak lambalarının yanmasına  yetecek kadar  elektiriği  üretecek tesisi  ilçede  bulunan Karapınar  suyundan yararlanılarak yaptırmışlardır. Sapmaz  Kardeşlerin  daha  bir  çok hayırla  yad edilecek hizmetleri  mevcuttur.Sapmaz Ailesinin bağış ve yardımları ile 1949 yılından bu yana Türk Eğitim Derneğine bağlı olarak hizmetlerini kesintisiz olarak sürdüren ve bu güne kadar binlerce öğrencinin okumasına sebep olan yurtta her yıl olduğu gibi bundan sonra  da Fen, Anadolu veya Düz liseye devam edecek maddi durumu zayıf fakat başarılı öğrenciler ücretsiz olarak barındırılmaya devam ediliyor.

Ahmet Sapmaz ismi ilçemizde bir bulvara verilerek yaşatılmaktadır.

İlçemizin köşe taşlarını unutmayıp; yeni nesle tanıtmak elbette  Karaisalı Sevdalısı bizlerin asli görevlerindendir.Bu toprakların vatan yapılmasında; emeği geçen tüm geçmişlerimize Rabb'imden rahmetler diliyoruz.

 Bir başka büyüğümüzü anlatmak ve tanıtmak amaçlı yeni bir yazımızda görüşmek üzere.

Hoş kalın ,hoşça kalın...

Kaynak:Ş.Gülen



6865 kez okundu. Yazarlar

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın

Yazarın diğer yazıları

GÖRMEK ve BAKMAK - 12/05/2022
Belediyeler elbette altyapı olarak, temizlik olarak v.s.olarak ;rutin görevlerini yerine getirirken;ilçesinde yaşayan çeşitli yaş gruplarının da sosyal yaşantısına yön verip,renk katmak ve insanların psikolojilerini ilgilendiren;moral ve motivasyon
KARAİSALILILAR DERNEĞİ'NE "GELECEK OLANLAR GELDİ" AMA - 25/03/2022
Dernek yeni yönetimi; görevi devraldığından beri yaklaşık bir yıl geçti.İddialı ve iş yapabilirlilik ve projeler geliştirebilirlilik kabiliyeti yüksek bir ekip görevi devraldı ve bütün projektörler üzerlerine çevrildi ve de çıta çok çok yükseltilerek
KARAİSALI'NIN KÖŞETAŞLARI(18) AHMET SABAN Muhasebeci-Siyasetçi - 25/02/2022
İlçemizin hamisi ve banisi büyüklerimizi yeni yetişen nesle anlatmak ve tanıtmak asli görevlerimizden olmalı.Tarihini bilmeyen milletler herzaman yönetilmeye mahkumdur.Biz de ilçe tarihim
KARAİSALI'NIN KÖŞE TAŞLARI (17) HİLMİ ÇOPUROĞLU - 05/02/2022
HİLMİ ÇOPUROĞLU
KARAİSALI'NIN KÖŞE TAŞLARI(16) ALİ DURAK - 21/01/2022
Belediye Reisi
KARAİSALI KÜLTÜR SANAT VE SPOR ŞEHRİ OLACAK - 02/01/2022
İlçe Kaymakamı Sayın Mert Kumcu Beyin AA muhabirine verdiği röportajda ki "Karaisalı kültür,sanat ve spor şehri olacak"cümlesi bana çok sıcak geldi ve beni ziyadesiyle heyecanlandırdı.
"KARAİSALI'NIN KÖŞE TAŞLARI" (15) ZAMİR GENÇ - 17/12/2021
"Bu Dünyadan Bir Zamir Genç Geçti"
KUTSAL TOPRAKLAR ÇECELİ - 29/10/2021
Toprağın taşınla,kutsal beldesin,
KİM BU CESUR YÜREK BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİNE ADAY - 17/08/2021
Evet değerli dostlar,saygıdeğer hemşehrilerim.Karaisalılılar olarak herzaman Adana'da en az üçyüzelli bine yakın hemşehrimizin olduğunu böbürlenerek anlatırız ya...
 Devamı
AlışSatış
Dolar34.413134.5510
Euro36.357136.5028