Güney kentlerinin caddeleri yolları turunç ağaçlarıyla süslü, doludur. Nisan ayı gelince çiçeklerinin kokusu mest eder insanı. Hatta bu konuda, Adana’da “Portakal Çiçeği” konulu festival bile yapılıyordu. Pandemi nedeniyle yapılmaz oldu.

 İşte bu turunç ağaçlarını gördükçe aklıma elli altmışlı yılların anıları geldi. Birini anlatayım size:

Bizim köylüler iki üç arkadaş bir olur Tarsus’a giderlerdi. O zamanlar minibüs, otobüs, taksi gibi araçlar yoktu. En azından bizim köyde böyle bir araç yoktu. Eşeklere, atlara binip gidilirdi. Aladağ Köyü’nü geçince Gülek Geçiti’nden geçen Adana-Niğde, Ankara’ya giden asfalt yola inilirdi. Buraya “Körlü” denirdi. Babalarımız atları eşekleri buraya bağlarlar, bir kamyona atlayıp Tarsus’a varırlardı. Alış veriş yaparlardı. En çok da turunç alırlardı. Heybelerini turunçla doldururlardı. Bunun yanında turp da olurdu, ıspanak da. Analarımız, tereyağlı pilav pişirir, yanına turp keserdi. Kapışa kapışa yerdik.

Turunçlar, soyulur, ortadan ikiye ayrılır, sıkılır elle, bir kazana suyu alınırdı. Sonra altına ateş yakılır kaynatılırdı. Böylece evin kışlık ekşisi elde edilirdi. Yemeklere ayrı tat çeşni verirdi bu ekşiler…

Turuncun posası atılmazdı. “Sıkıç” denirdi buna. Sıkıçları evin bireyle seve seve yerlerdi. Birazı da komşulara verilirdi. C vitamini alınırdı böylece.

Bir gün bizim eve komşulardan  Eşe adında bir kadın bir sahan dolusu sıkıç getirmişti. Ayşe teyzeme, “Eşe sana sıkıç getirdim, ye” demişti. (Bizim oralarda Ayşe’ye Eşe derler)

Eşim “sıkıç getirdim” lafını duyunca, sıkma sanmış (Peynirli, çökelekli, soğanlı, domatesli iç, sıcak bazlamalara sarılarak yapılan bir yiyecek) canı çekmiş. Eşe kadın gittikten sonra Ayşe teyzeme, “Teyze sana sıkma mı getirdiler?” Deyince; “Teyzem de ne sıkması gız, sıkıç getirdiler, sıkıç, işte, al ye, güzel olur” diyor. Eşim o zaman anlıyor, turuncun posasına “sıkıç” dendiğini.

21.11.2021, Adana