Ziyaret Bilgileri
Aktif Ziyaretçi15
Bugün Toplam267
Toplam Ziyaret1822957
Oğuz Adem Selçuk
karaisalihaber@hotmail.com
MENEMENCİOĞULLARI TARİHİNDE KARAİSALI VE YAKIN ÇEVRESİNDE GEÇEN KAZA, KÖY VE YER ADLARI
23/07/2024

Karaisalı, Tarsus ve Adana üçgeninde hüküm süren Menemencioğulları Derebeyliğinin 1700 ve 1800 lü yıllardaki yaşantısını ve macerasını anlatan Menemencioğulları Tarihi adlı kitap, 1861 yılında İstanbul’da yazılmıştır.
Menemencioğullarının son Beyi olan Ahmet Bey, aileye dair bildiklerini ve yaşadıklarını Beyoğlu’ndaki satın aldıkları konakta anlatmış ve Harput Eyaletine bağlı Dersim Kaymakamı olan oğlu Mehmet Tevfik Bey tarafından kaleme alınmıştır.
Ahmet Beyin anlatımına göre aile, İzmir’in Menemen Kazasında yaşarken arazilerin aşirete yetmezliği nedeniyle  içgöçler başlamış, bazı oymak ve aileler Karesi (bugünkü Balıkesir) tarafına, bazıları da Aydın Bozdoğan üzerinden hareketle ve Teke Yöresinden yol güzergahı üzerinde bazı aileler yerleşerek  Mersin’e kadar gelmişlerdir. Mersin’de aşiret ikiye bölünmüştür. Sahil bandını takip edip Karataş ve Yumurtalık yöresine gidenlere Kökbozdoğanlar denilmiş, Tarsus civarı dağlık arazilere ve Kusun deresi üzerinden Çeçeli Köyüne kadar uzanıp yerleşenlere de Menemenci denilmiştir. 
Bu göç ve yerleşim olayı, kitaptan öğrendiğimize göre 1700 lü yılların başında vuku bulmuştur. Ahmet Beyin anlatımında çok sayıda köy, kaza ve yer adları geçmektedir. Kitapta adı geçen bu yerlerden ve köylerden bazıları halen yaşamakta iken, bazı köy ve kaza adları günümüzde bilinmemektedir. Bu adlar, ya bugüne kadar gelememiş ya da eski adları terk edilip yeni adlar ile coğrafyamızda yer almıştır.
Menemencioğulları Tarihi, çok ağdalı bir Osmanlı (İstanbul Türkçesi) lisanıyla yazılmış, bir çok sözcük ve deyimin günümüzde kullanılmadığını görüyoruz. Kitabı birkaç kez okudum, okurken sürekli sözlüklere bakarak anlamaya çalıştım ama yine de bazı kelime ve tamlamaların anlamını bulamadım. Anladığım kadarıyla toparlayıp yazıya geçirmeye çalıştım.
Bu yazı dizisini hazırlamaktaki amacım; hem Karaisalı Tarihine değişik bir pencereden bakmak ve hem de eski adlarımızın nerelerde kaldığını, yaşayıp yaşamadığını tarihe ve kültürümüze not düşmektir.
Konuya ilgi duyan hemşehrilerimizi bana katkı sunmaya davet ediyorum. Şöyle ki: Zaten yaşayan adları bugün bizler biliyoruz ama yaşamayan ancak daha önce nerede olduğunu veya adların hangi isim ile değiştiğini bilen hemşehrilerimizin katkıda bulunmasını rica edeceğim.
  Burada adlarını verdiğimiz köy, kaza ve yer adlarını kitabın başlangıcından itibaren not alıp paylaştım. Dolayısıyla bazı adların yanyana gelmesi yakınlık-uzaklık bakımından mantıkdışı gibi düşünülmesi olasıdır ama yukarıda izah etmeye çalıştığım gibi kitabın sayfalarındaki adlarının geçişini takip ettim. Bazı adlara dair, parantez içinde bilgiler paylaştım.
Şimdi bunları sırasıyla görelim:
1. Solaklı (Nefsi Menemenci)
2. Sarı Mehmet Telli Karyesi
3. Karapınar ( Karaisalı’da da var ama burada Kozan tarafında bir yer olarak geçiyor)
4. Kozun-Kusun kazası ( Tarsus tarafında)
5. Gökran Mevkii (Kusun civarında bir yer)
6. Ayas Bucağı (Yumurtalık)
7. Bereketli Maden ( Niğde/Çamardı civarında)
8. At Asan Yazısı ( Düzlük yer)
9. Mislü (Yer)
10. Çiceli Karyesi (Çeceli köyü)
11. Kevabih Karyesi (Köy)
12. Eskiköy Karyesi ( Çömelek civarı)
13. İç-İl (Mersin ve çevresi)
14. Şıhlar Karyesi (Köy)
15. Madeni Hümayun (Kasaba)
16. Pare Taşı (Yer adı)
17. Şücaaddin Kazası (?)
18. Hızırlı Karyesi (Köy)
19. Dündarlı Kazası (?)
20. Çatal eski (Yer adı)
21. Gürdeklü Karyesi ( Etekli’de bir ören yeri)
22. Yılanlı Gediği ( Yılancılar mevkii olabilr mi)
23. Eskılıç ( Tarsus’ün üst taraflarında bir yer adı)
24. Kabarsa Hüyüğü (Adana yakınında)
25. Yürlügir (Yüreğir tarafı)
26. Akköprü 
27. Yörükler Muhtarı
28. Yeniceli Muhtarı
29. Minareli Han ( Çakıt akarsuyu üzerinde ?)
30. Vekiltepe ( Çeceli civarında Keştepe olabilir mi?)
31. Keşitepe Dağı ( Keştepe olabilir mi?)
32. Milvan Kalesi
33. İncirli Pınar ( Milvan Kale yakınlarında)
34. Meşhed Alanı
35. Küvaç Karyesi (Köy-Güvenç olabilir mi?)
36. Urgankıran Karyesi
37. Somunlu ve Hacılı Yaylası
38. Kümaç Karyesi 
39. Ekber Karyesi
40. Karayayla (Yer )
41. Avşar Köprüsü, Avşar Mezarlığı
42. Sofudede Karyesi ( Kaledağı köyü obası)
43. Erkeç Alanı (Kaledağı Köyi yakınında bir alan)
44. Büngüş Karyesi ( Günümüz Madenli Köyü)
45. Ömerli Mahallesi ( günümüz Ömerli Köyü)
46. Kızılkaya ( Büngüş civarında yer)
47. Karaküre Karyesi
48. Karatepe (Karsantı Civarında yer adı)
49. Doğan Suyu ( yer adı)
50. Çurki Dağı ( Kozan taraflarında)
51. Hatipoğlu Değirmeni (Çeceli civarında)
52. Atçı Bekli Karyesi ( Aşçıbekirli olabilir mi?)
53. Ulaş Kazası
54. Keşbükü (Yer adı)
55. Künbed ( yer adı)
56. Menasi Karyesi
57. Namrun Kazası
58. Tekeli Kazası
59. Gökçeli Kazası
60. Elvanlı Kazası
61. Seğricek Yolu ( bir yer adı)
62. Dönebelik Yolu ( Yer adı)
63. Karaduvar Karyesi (Mersin civarı)
64. Karaisalu ( Mersin civarında köy adı)
65. Punah Karyesi
66. Kızıldağ Yaylası
67. Baltalı Karyesi ( Tarsus yakınlarında)
68. Gülek Karyesi
69. Meydan Yaylası (Kızıldağ yaylası civarında)
70. Kürt Musa Karyesi
71. Soğan Oluğu (Yer adı)
72. Kala Karyesi ( Karakılıç Köyü)
73. Piriler Karyesi
74. Aktaş Karyesi
75. Kocaveliler Karyesi
76. Durak Karyesi
77. Kuyucu Karyesi
78. Gümaç Karyesi
79. Bilemedik Yolu
80. Ağcabel ( Belemedik tarafında)
81. Kopuz (Kapuz olabilir mi?)
82. İnceboyun (Milvan kalesi civarı)
83. Ömeroğlu Mahallesi
84. Bulhatlı Karyesi (Bolahat- Demirçit Köyü)
85. Çaylaz ve Çam Karyesi
86. Çömlek Karyesi (Çömelek olabilir mi?)
87. Kurtkulağı (Ceyhan tarafında bir yer)
88. Hacılı Karyesi
89. Ziyaret (Milvan Kale civarında yer adı)
90. Kuyucu Karyesi
91. Arduç Oluğu ( Yer adı)

DEVAM EDECEK


225 kez okundu. Yazarlar

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın

Yazarın diğer yazıları

MENEMENCİOĞULLARI TARİHİNDE KARAİSALI VE YAKIN ÇEVRESİNDE GEÇEN KAZA, KÖY VE YER ADLARI - 05/08/2024
MENEMENCİOĞULLARI TARİHİNDE KARAİSALI VE YAKIN ÇEVRESİNDE GEÇEN KAZA, KÖY VE YER ADLARI
SİYASİ PARTİLERİN KURULMASI VE KAPATILMASINA DAİR DÜŞÜNCELERİM - 17/06/2024
SİYASİ PARTİLERİN KURULMASI VE KAPATILMASINA DAİR DÜŞÜNCELERİM
BÜYÜKŞEHİRLERDE MUHTARLIK KALDIRILMALI - 04/04/2024
BÜYÜKŞEHİRLERDE MUHTARLIK KALDIRILMALI
ELLİ YIL ÖNCESİNDEN BİR HATIRLAMA - 03/12/2023
ELLİ YIL ÖNCESİNDEN BİR HATIRLAMA
CHP KURULTAYINDA DEMOKRASİ SINAVI.. - 06/11/2023
CHP KURULTAYINDA DEMOKRASİ SINAVI..
TÜRKLÜK BİLİNCİNİ KORUMAK (12 Eylül yıldönümünde) - 13/09/2023
TÜRKLÜK BİLİNCİNİ KORUMAK (12 Eylül yıldönümünde)
ÇECELİ DEĞİL KARAİSALI - 12/08/2023
ÇECELİ DEĞİL KARAİSALI
BUNDAN SONRA NE OLUR? - 01/06/2023
BUNDAN SONRA NE OLUR?
SIVACI HALİL ŞİİRİNİN HİKÂYESİ – 2 - 07/05/2023
SIVACI HALİL ŞİİRİNİN HİKÂYESİ – 2
 Devamı
AlışSatış
Dolar34.413134.5510
Euro36.357136.5028