Yayılmacı devletlerin gözü vardı Anadolu’da. 1. Dünya Savaşı biter bitmez yayıldılar ülkemize. Fransızlar baştan başa Çukurova’ya girdiler.

 İlk kurşun, Dörtyol’un Üzeyirli köyünden olan Karahasan tarafından sıkıldı düşmana..

Düşmanın ilk işi resmi dairelere kendi bayraklarını asmak oldu. Yayıldılar Adana’nın içine, girdiler evlere, silah aradılar.. Tevfik Kadri Ramazanoğlu’nu çarmıha gerdiler köprü başında. Yeni Adana gazetesini kapattılar. Evlerden çıkardılar insanları kendileri oturdular..

Katliam yaptılar. Kıpkırmızı kanla bulandı Çukurova toprağı.

Kaç-Kaç başladı Toroslara doğru. Toroslarda örgütlendiler.. Çete birlikleri kurdular. Başta Atatürk, Atatürk’ün görevlendirdiği kumandanlar; Kozanoğlu Doğan, Aydınoğlu Tufan, Tekelioğlu Sinan.. Hörelendiler düşmanın üstüne.. Düşman 5 Ocak’ta terk etti Çukurova’yı..

Şimdi Çukurova’nın (Mersin, Adana, Osmaniye…) kurtuluş bayramları kutlanmaktadır. Adana’da 3 Ocak günü kutlama devinimi Türkiye Emekli Subaylar Derneği Şube Başkanı Daniş Hoşbay, ve Türkiye Kuvayi Milliye Mücahitler Derneği Başkanı İrfan Söker birlikteliğinde büyükşehir Belediyesi Tiyatro Salonu’nda, Öğretmen Nazan Balcı sunumuyla  gerçekleştirildi. Etkinliği, ulusalcı dernek başkan ve üyeleri, kimi okul ve öğrencileri izlediler.. Kurtuluşun anlam ve üzerinde konuşmalar yapıldı. Müzik dinletisi sunuldu.

Etkinlik bitiminde Özel Gültekin, Şerif Beyle  birlikte, Kahyaoğlu Çifliğine gittik. Ermenilerin yaptığı zulmü, zalimliği izledik. Büyükşehir Belediyesi, Ermenilerin ezinçlerini  maketlerle canlandırmış, bir de kütüphane açmış..

Çukurova Kurtuluş Savaşı Destanı adlı kitabımdan kısa kesitler veriyorum.

“Mustafa Kemal Paşa/ 7. Ordununun başındaydı Şam’da/ Çekip birliklerini kuzeye/ 31 Ekim günü geldi Adana’ya/Murat Palas Oteli’nde/ Teslim aldı Liman Von Sanders’ten/ Yıldırım Orduları Grup Komutanlığını/…/  Kuzeyinde Tarsus’un/ Kavaklıhan sırtlarında/ korungalar kazdırdı/…/ Hoşuna gitmedi İstanbul’un/ Lağv etti Yıldırım ordularını/ Çağırdı İstanbul’a/ Mustafa Kemal Paşa’yı”

Fransızlar işgal ettiler Çukurova’yı. Talan ettiler her yeri, vurdular kırdılar, öldürdüler; Adananılar kaçtılar Toroslara.. Silahlandılar, yıldırdılar düşmanı..

“Tarih 25 Kasım 1918/ Fransız Albay Raymond/ Yanında subaylarıyla/ mağrur, kostak adımlarla/ Girdi Adana’ya/…/ Fransız giysili Ermeniler/ Bastı Vanlı Sarraf Ahmet Efendi’nin evini/ Süngülediler güpegündüz/../ Eski İstasyon’da komiser beyin/ yaşlı annesini öldürdüler/ Parçaladılar tanınmış hat hocası Haşim Beyi/…/ Dedepınarı, Camili köyünde/ Belki beş yüz, belki  bin insanı/ Kurşuna dizdiler/…/ Kahyaoğlu Çiftliğinde/ Kimi boynu bükülmüş ölüler/ Yatıyordu/ Akıyordu kan/../ Çocukları tutup süngülerin ucuna/ Kızların ırzına geçip/ Öldürüyorlardı/ Tesbih gibi dizip/ Atıyorlardı Ceyhan, Seyhan Irmağına/…”

“Bundan sonradır ki, uyanış başladı halkta/ Toplandılar/ Kurdular direnme örgütlerini/ verdiler karar/ Söküp atacaklardı düşmanı/ Çukurova’dan…”

Öyle de oldu, dişini canına takıp insanlar zorlu savaşlar verdiler. İlkönce attılar Binbaşı Menil’i Belemedik, Pozantı, Karboğazı’ndan.. Ateşkes istedi düşman..

“20 Ekim 1921/ Yapıldı Ankara anlaşması/ boşaltılacak Adana 24 Kasım’da/../ Ertesi gün Muhittin Paşa/ İçişleri Bakanlığı Müsteşarı Hamit Bey yanında/ Geldi Adana’ya/…/ 1 Aralık’ta teslim alındı/ Kolordu, il binası/ Bayraklar çekildi/ Yerleşti Hükümet /…/ çekildi büyük bayrak 5 Ocak günü/ Büyüksaat Ulucami arasına/…/ Kentten, köylerden, dağlardan/ Geldi insanlar/ Geçtiler caddelerden/ Çalındı mızıka bando, davullar/ Okundu Arif Nihat Asya’nın Bayrak şiiri/ Bayram yapıldı, bayram/ Kumlukta(*)/ Unutulmayacak bir daha…”

Kutlu olsun 5 Ocak bayramınız.

………………………

(*)Şimdiki Seyhan Oteli’nin bulunduğu alan.