İnanışlarımıza göre Nevruz Türklerin özgürlüğünü ilan ettiği gün olarak bilinir. Ebul Gazi Bahadır Han Türk Şeceresi adlı eserinde Nevruzun başlangıcını Ergenekon Destanına kadar indirmektedir. Türkler Ergenekon’a çekilip 400 sene burada kaldıktan sonra 21 Mart günü kendilerine yol gösteren bir bozkurttun öncülüğünde demir dağları eriterek tekrar ata yurtlarına kavuşurlar. İşte o günden beri 21 Mart’tı kurtuluş günü kabul eden Türkler bir parça demiri ateşte kızdırırlar. Önce Türk kağanı bu demir parçasını bir kıskaçla tutarak örse koyar ve onu çekiçle döver. Sonra sırayla beyler ve halk aynı uygulamayı yapar.

            Nevruz: Türklerde yeni-yıl, yılbaşı, yeni - gün olarak bilinir.  Nevruz sözcüğü Farsça’dır: Nov yeni raz da gündür. Sözcük: Nov ile raz bileşiminden Novraza-Novroza sonra da Nevruza dönüşmüştür. Kaşkarlı Mahmut Divan-ü Lüga- it Türk’te Türklerin yıl başlangıcının nevruz olduğunu, bunun da 21 Marta rastladığını ifade etmektedir. 12 hayvanlı ilk Türk Takviminin başlangıcı da 21Marttır. (Amerika’daki Kızıl Derililer de şu an 12 hayvanlı Türk Takvimi kullanmaktadır.)

Nevruz kavramı bir anlayışa göre güneş ve ateştir. İnanışa göre ateş, karanlığı uzaklaştırmak için sürekli yanık bırakılır. Bu durum Türk Dünyasında ateş üstünden atlama geleneğini ortaya çıkarmıştır. Onun için bu bayramda nevruz ateşi yakılır. Ateşin üstünden atlanır. Ateşin üstünden atlamak yunmak, arınmak anlamındadır. Nevruz: Baharın gelişi, suların çoğalması, karların eriyip dağ başlarının görünmeye başlaması, havanın ısınması, türlü çiçeklerin açması, yeryüzüne yemyeşil bir halı serilmesi, hayvanların çoğalmaları olarak değerlendirilir. Nevruz, bolluk, bereket, hoş görü,  sevgi ve saygının sembolüdür. Onun için Türkler işte bu bayramı âşıkların deyişleriyle, oyunlarla, halaylarla türkü söyleyerek görkemli bir şekilde kutlarlar.

Zamanla nevruza İslam-i renkler de katılmış, dini inanışlara dayalı rivayetler de türetilmiştir. İşte bunlardan birkaçı:

1- Tanrı dünyayı nevruz günü halk etmiştir.

2- Hazreti Ali nevruz günü dünyaya gelmiş, Hz. Fatma ile nevruz günü evlenmiştir.

3- Hz. Nuh tufandan sonra nevruz günü toprağa ayak basmış.

4-  Hazreti Yusuf kuyudan nevruz günü kurtulmuş.

5- Hazreti Âdem nevruz günü yaratılmış, Âdemle Havva cennetten kovulduktan sonra Arafat’ta nevruz günü birbirine kavuşmuştur.

6- Hazreti Yunus balığın karnından nevruz günü kurtulmuştur.

Bu takvimi kullanan Türk Cumhuriyetleri hâlâ yılbaşını 21 Mart olarak kabul ederler. Kayı Boyuna mensup Karakeçili Aşireti Söğüt’teki Ertuğrul Gazi Türbesinde Yörük Bayramı adında çeşitli şenlikler yaparlar. İşte bu şenliklerin yapıldığı tarih de 21 Mart’tır.

Anadolu da ise bu gelenek hâlâ devam eder. Halk bu günde bütün varlıkların Allah’a secde ettiğine inanır, bir yıllık yiyeceğin verileceği düşüncesiyle evler boyanır, sofralar türlü yiyeceklerle donatılır. Küsler barışır, suçlar affedilir. Kızlar ve erkekler nevruz günü dilek tutarlar.

Osmanlıdan önce Türklerde pişkeş geleneğinin olduğu bilinmektedir. Osmanlılarda Yeniçeri Ağası Nevruz Bayramında vezirlere ziyafet verir, çeşitli baharatlardan yapılmış macun ikram ederdi. Günümüzde Manisa’da uygulanan mesir macunu da bu geleneğin bir uzantısıdır. Nevruz cumhuriyetin ilk yıllarında da coşkulu bir şekilde kutlanmış, 1926 yılında miladi takvimin kabulüyle uygulamadan kaldırılmıştır.

Nevruz M.Ö. ye kadar uzanan bir geçmişe sahiptir. Onun için bir dinin veya mezhebin bayramı değildir. Nevruz’un bir dine, bir etnik kökene bağlı gösterilmesi, istismar edilmesi, bir ayrılık gayrilik unsuru olarak takdim edilmeye çalışılması fevkalade yanlıştır. Tarihin ve kültürün bütün gerçeklerine aykırıdır.

Yeni yıl bizim, bayramlar bizim, nevruz bizim, cumhuriyet bizim, Atatürk bizim,  bu ülke bizim. Ayrılık hiç kimseye yarar getirmez. Unutmayalım ki birlikten kuvvet doğar.

Hep beraber el ele, yürek yüreğe diyor Türk Milletinin yeni yılını kutluyor,   2012 yılının ülkemize huzur getirmesini temenni ediyorum.