AHMET REMZİ YUREĞİR VE YENİ ADANA GAZETE'SİIİN ADANA'NIN KURTULUŞ MUCADELESİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ

“BANA,MİLLETİN KURTULUŞU YOLUNDA İLK GİRİŞİM DUYGUSUNUN BU KUTSAL TOPRAKLARDAN GELMİŞ OLMASI SEBEBİYLE,HEMŞEHRİSİ OLMAKLA ÖVÜNDÜĞÜM BU TOPRAKLARI KUTLARIM.” M.KEMAL ATATÜRK 

REMZİ YÜREĞİR'İN KISA YAŞAM ÖYKÜSÜ

Ahmet Remzi YUrcğir 1 892 tarihinde Adana'da doğdu.Adana Öğretmen Okulunu bitirdi. 1 .Dünya Harbi başladığında silah altına alındı. 1930 Yılında Serbest Cumhuriyet Fırkası'na katılan Ahmet Remzi Yüreğir,Partinin Adana sorumluluğunu üstlendi. 1 940'lı yıllarda CHP içinde yeraldı. 1946-1950 yılları arasında Seyhan Milletveli oldu.7 Ekim 1951 Qünü bir trafik kazasında hayatını kaybetti. ,

AHMET REMZİ YÜREĞİR'İN ADANA KUVAYI MİLLİYE'SİNİ DESTEKLEYEN FAALİYETLERİ ,

AHMET 30 Ekim 1918'de itilaf devletleri ile Osmanlı İmparatorluğu arasında Mondros MütarekYe'si imzalandı.31 Ekim 1918'de Mustafa Kemal Paşa karargahı Adana'da bulunan Yıldırım Ordular Grubu Komutanlığını Alman generali Liman Von Sanders'den teslim aldı. Yıldırım Ordular Grubu Komutanmalığına atanan Mustafa Kemal Paşa 5 Kasım 1938'deCumhuriyet Otel'inde,birgün sonra da Tırpanilerin Evi olarak bilinen ( KırmızıKonak'da ) ve nihayet 8 Kasım 1918 günü Şakir Paşa'daki Aliye Yerdelen'nin evinde,Adana'da bulunan askeri ve sivil görevliler ile Adana'nın ileri gelenleri ve varlıklı kişileri bu son toplantıya çağırdı.Toplantıda Ahmet Remzi; "Paşa! Biz bu topraklarda doğduk ,bu topraklarda ölmesini de biliriz.Nihat Paşa'ya emir ver, bizlere silah bıraksın."diye M.Kemal Paşa'dan istekte bulunmuştu.Bu heyecanlı ve yürekli konuşmaya karşılık Atatürk şunları söyledi:"Evet,evet ,bu topraklarda düşman çizmesi gezmeyecek ve düşman işgali görmeyecektir."dedi. Mustafa Kemal Paşa Adana'da onbir gün kaldıktan sonra 1 0 Ağustos 191 8 günü trenle İstanbul'a hareket etti. Daha sonraları Ahmet Remzi Yüreğir Sivas'da bulunan Mustafa Kemal Paşa'yla görüşerek Adana Vilayeti Müdafaa-i Hukuk Cemiyet'ini kurmak istedi.Mustafa Kemal Paşa'dan aldığı diektief ile Kayseri'ye gitti.Burada General Ali Fuat Cebesoy'un yardımıyla cemiyeti kurdu ve faaliyete geçti.Ahmet Remzi Yüreğir ,Kayseri'de göreve başlayan bu cemiyetin vatansever arkadaşlari ile Adana'da Kuvayi Milliye direnişini destekledi.Daha sonra ,cemiyeti Kayseri'den Niğde'ye nakletti. 1 Nisan 1920 tarihinde Cemiyeti milli kuvvetlerin eline geçen Karaisalı'ya taşıyarak faaliyetlerini burada sürdürmüştür. Adana Kuva-i Milliyesi'ni bu mücadelede en çok ihtiyacı olan başta silah,cephane ve para gereksinimini karşılamak üzere Damar Arıkoğlu ve Ahmet Remzi Yüreğir birlikte çalıştılar.Gülekli Teyfik Efendi'den Kuva-i Milliye'ye yardım olarak bin lira temin edildi.Damar Arıkoğlu ve A.Remzi Yüreğir'in birlikte çalışmaları sonucu Niğde'de Adana'lı kasapların koyunları Kuva-i Milliye'ye bağışlandı.Yine Niğde'de Adana'lı pamukçuzade Hüsnü ve Keresteci Mustafa BeylerMn iki Chevrolette otomobili Kuvayi Milliye'ye hediye edildi. Damar Arıkoğlu ve arkadaşlarının gayretli çalışmaları ile Konya'da teşkil edilen 85 kişilik ilk Kuvayi Milliye müfrezesi Hüsnü Bey'in yardımı ile Avukat Emin Aslan Bey'e teslim edildi.Bu müfreze Silifke yolu ile Mersin'e taaruz etmek üzere yola çıkarıldı. Yine Ahmet Remzi Yüreğir ve arkadaşlarının desteği ile Niğde'de teşkil edilen 100 kişilik müfreze,Sinan Tekkeloğlu komutasında Karaisalı istikametinde yola koyuldu. M.Kemal Paşa 5 Ağustos 1920 tarihinde Maraşal Fevzi Çakmak ile Pozantı'ya geldiler.Bu tarihte 1 .Pozantı Kongresi yapıldı.Yapılan kongre sonunda Adana Vilayet Merkezi kuruldu.Vali vekilliğine Mersin Milletvekili ismail Safa Özler seçildi.Bu Kongre'den sonra »Pozantı'da bir haberalma teşkilatı kurularak,bu teşkilatın başına da Ahmt Remzi Yüreğir getirtilmişti.Elde edilen bilgiler anında Ankara'ya matbaat ve istihbarat müdürlüğüne gönderiliyordu. Ahmet Remzi Yüreğir ve Damar Arıkoğlu Toroslar Bölgesinde mücadele eden Kuvayi Milliye'nin silah,cephane,araç ve gereç ihtiyacını önce Niğde'de bulunan 1 1 .Tümen'den,daha sonraları Pozantı'da bulunan 41 .Tümen Komutanları ile bizzat temas ve görüşerek sağlamışlardır.

AHMET REMZİ YÜREĞİR VE YENİ ADANA GAZETESI'NIN ADANA'NIN KURTULUŞ MÜCADELESİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ

21 Aralık 1 91 8 tarihinde Fransız'lar ve Ermeni gönüllüleri Fransız Albay Remieux komutasında Adana'yı işgal ettiler. Maalesef işgalden önce yayına başlayan Ferda,Adana Postası ve Rehber-i Itidar adındaki gazeteler Fransızlar ile işbirliği halinde yayın yapmaktaydılar.Bu üzücü ve acıklı durumu gören Ahmet Remzi Yüreğir ve yakın arkadaşı Avni Doğan kurtuluşun tek çaresininin kaleme ve silaha sarılmak olduğuna inandılar.25 Aralık 191 8 tarihinde Milli Mücadele'yi desteklemek üzere Adana Gazetesini çıkarmaya başladılar. Adana Gazete'sinin milli direnişi desteklemesi işbirlikçi gazeteleri ve Fransızları rahatsız etti ve 3.sayıdan sonra Fransızlar gazeteyi kapattılar.Sonra Vali Nazım bey'den Yeni Adana isimli gazetenin imtiyazını aldılar.Gazetenin okunması,taşınması ve satılması yasaktı. 1 Nisan 1920 tarihinde Karaisalı'nın kurtarılmasından sonra gazete önce Kelebek ve daha sonraları Belemedik istasyonlarında vagon içerisinde çok güç şartlar altında çıkarılıyordu.9 Eylül 1920 de Pozantı'da yıkık kerpiç damlı kaçak bir binada yayınlarına devam etti.27 Mayıs 1921 sabahı Pozantı'dan ayrılarak Adana'ya taşındı.

ORTATOROS GEÇİTLERİ BÖLGESİNDE'Kİ KUVAYİ MILLEYE MÜCADELESİ VE ADANA'NIN KURTULUŞU

Adana Orta Toros Geçitleri Bölge'sinde çok şiddetli çarpışmalar oldu.Bu bölgede 2-3 Nisan 1920 de Hacıkırı ve Belemedik çarpışmaları,bunu takiben 1 1 Nisan 1920 de 1 .Kavaklıhan, 19 Mayıs 1920 tarihinde 2.Kavaktıhan Muharebeleri ve nihayet 26-28 Mayıs 1920 tarihinde Karboğazı mevkiinde bin kişilik Fransız Taburu'nun 44 Gülekli Vatansever Kuvayi Milliyeciler tarafından Karboğazı'nda pusuya düşürülerek esir alınması neticesi Fransızlar'ın bu bölgede işgali tarihe karışmış oldu. Bunun neticesinde Fransızlar TBMM ile 20 Ekim 1920 tarihinde Ankara Antlaşmasını imzaladı.Bu anlaşma gereğince Fransızlar Adana Bölgesini 5 Ocak 1922 de Adana Bölgesini boşalttılar.Böylece Adana işgalden kurtularak özgürlüğüne kavuşmuş oldu. SONUÇ: Basın ,bir toplumdaki görüş,düşünce ve eğilimlerin ifadesi olarak tanımlanabilir.Toplumun görüntüsünü yansıtma,toplumu bilgilendirme ve toplumsal tepkiyi ifade etmenin yanında toplumu yönlendirmek gibi bir işleve de sahipti.Bugün 77. Yayın yilini gurur ve mutlulukla kutladığımız Yeni Adana Gazetesinin Adana'nın kurtuluşundaki özverili ve gurur verici mücadelesi,Türk Basın tarihine örnek model olmuştur.Bu uğurda örnek vatanseverlik hizmeti veren Ahmet Remzi Yüreğir ve dava arkadaşlarını hürmet ve saygı ile anıyoruz.Ruhları şadolsun!

KAYNAKÇA:

 I .İHANET BASİNİ AYDIN KELEŞOCLU 2.TÜRK-FRANSIZ MÜCADELESİ YARD.DOC.DR.SÜLEYMAN HATİPOĞLU. 3.HATIRALARIM.DAMAR ARIKOĞLU 4.MİLLİ MÜCADELE'DE YENİ ADANA GAZETESİ. İBRAHİM ARSLAN. 5.ATATÜRK7EN İZİN BIRAKAN SÖZLER.NEŞE IŞILDAK.

(bU YAZIYI Ali MARALCAN E. Kur. Alb. kaleme almıştır)